Klauzula dotycząca ESOP w umowie inwestycyjnej

Umowy inwestycyjne zawierane pomiędzy startupami i inwestorami coraz częściej zawierają postanowienia dotyczące programów opcji na akcje dla pracowników (tzw. ESOP, employee stock option plan, program motywacyjny). Nie jest to kluczowa klauzula umowy inwestycyjnej. Może jej w ogóle nie być. Jednak inwestorom zależy na tym aby budować nie tylko produkt w spółce, w którą inwestują, ale także mocny zespół, który nie będzie narażony na rotację. Chodzi głównie o kluczowych pracowników startupu, jednak zdarzają się też spółki, które oferują opcje dla każdego pracownika.

Podstawowe postanowienia w zakresie ESOP w umowie inwestycyjnej

Sama umowa inwestycyjna powinna zawierać jedynie brzegowe ramy programu ESOP. Dopiero potem zarząd przygotowuje i wdraża szczegółowe dokumenty w tym zakresie tj. regulamin programu ESOP oraz umowę przystąpienia do programu.

Jeśli planujesz wdrożyć program opcyjny dla pracowników, to już na tym etapie warto zastanowić się jaką formę prawną ma mieć Twoja spółka. Szczególnie jeśli inwestycja ma polegać na wejściu kapitałowym w nowoutworzoną spółkę na potrzeby inwestycji. Obecnie w polskich warunkach prawnych najlepszym rozwiązaniem jest prosta spółka akcyjna.

Co warto ustalić w zakresie warunków brzegowych programu ESOP już na etapie umowy inwestycyjnej? Najczęściej founderzy i inwestorzy ustalają:

kto może być beneficjentem programu ESOP,
ile procent udziałów/akcji spółki łącznie może być przeznaczonych na program ESOP,
czy obejmowanie udziałów/akcji w ramach programu ESOP będzie podlegało mechanizmowi vestingu,
ewentualnie termin wprowadzenia programu ESOP w spółce.

Przykładowa podstawowa klauzula w umowie inwestycyjnej dotycząca programu ESOP

W zależności od umowy inwestycyjnej i specyfiki danej inwestycji klauzula ESOP może wyglądać różnie. Poniżej przedstawiam podstawową wersję takiej klauzuli, którą możesz spotkać w umowie inwestycyjnej.

Strony postanawiają, że Zarząd ma prawo do wdrożenia w Spółce programu opcji na udziały Spółki a w przypadku przekształcenia Spółki w spółkę akcyjną na akcje wyemitowane przez Spółkę (“Program ESOP”), którego beneficjentami będą Kluczowi Pracownicy.
Strony ustalają, że beneficjentami Programu ESOP nie mogą być Wspólnik XXX oraz Wspólnik XXX.
Strony ustalają, że na podstawie Programu ESOP Kluczowi Pracownicy będą mogli objąć w sumie nie więcej niż XXX % Udziałów w kapitale zakładowym Spółki.
Strony ustalają, że obejmowanie przez Kluczowych Pracowników udziałów w ramach Programu ESOP będzie podlegało mechanizmowi vestingu przez okres minimum 4 (czterech) lat od dnia objęcia Kluczowego Pracownika Programem ESOP, na następujących zasadach
1. po upływie minimum jednego roku od dnia objęcia Kluczowego Pracownika Programem ESOP uprawniony pracownik ma prawo do objęcia maksymalnie jednej trzeciej (1/3) udziałów przewidzianych dla niego w Programie ESOP;
2. w drugim, trzecim i czwartym roku od dnia objęcia Kluczowego Pracownika Programem ESOP, uprawniony pracownik ma prawo do obejmowania, nie częściej niż raz na kwartał, pozostałej części udziałów przewidzianych dla niego w Programie ESOP, przy czym ilość obejmowanych udziałów w kwartale nie może przekroczyć XXX wszystkich udziałów nie objętych jeszcze przez Kluczowego Pracownika a należnych mu w ramach Programu ESOP.

Umowa inwestycyjna – baza wiedzy

Artykuł jest częścią serii dotyczącej umowy inwestycyjnej, poniżej znajdziesz odnośniki do pozostałych wpisów. Jeśli, któryś z artykułów nie jest jeszcze podlinkowany, oznacza to, że wpis dotyczący tego zagadnienia pojawi się na blogu w najbliższej przyszłości.