W dobie powszechnych przelewów internetowych, a także rosnącej roli pieniądza elektronicznego, działalność na rynkach finansowych może okazać się wyjątkowo intratna. Szczególnie szerokie możliwości w tym zakresie oferuje Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP). Jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca, aby otrzymać status KIP?
Czym jest Krajowa Instytucja Płatnicza?
Zasady zakładania i prowadzenie Krajowej Instytucji Płatniczej regulują przepisy ustawy o usługach płatniczych. Zgodnie z art. 2 pkt 16 tej ustawy, pod pojęciem KIP należy rozumieć osobę prawną, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej. Działalność KIP ma charakter regulowany. Zezwolenie wydaje w tym przypadku Komisja Nadzoru Finansowego na mocy decyzji administracyjnej. Niezbędne jest też wcześniejsze uzyskanie wpisu do rejestru ERUP.
Zakres działań jakie może realizować KIP jest szeroki i obejmuje wszystkie lub wybrane (określone w zezwoleniu) usługi płatnicze. Może być to m.in.: przyjmowanie wpłat i dokonywanie wypłat gotówki z rachunku płatniczego, acquiring czy wydawanie instrumentów płatniczych.
Jakie wymagania trzeba spełnić, aby zostać Krajową Instytucją Płatniczą?
Ustawa o usługach płatniczych wymienia szereg wymagań, jakie musi spełnić przedsiębiorców, aby ubiegać się o wydanie zezwolenia przez KNF. Warto zwrócić uwagę, że status KIP może przysługiwać wyłącznie osobie prawnej, a więc przede wszystkim:
Wniosek formalny o nadanie statusu KIP
Pierwszy etap obejmuje uzyskanie zezwolenia i polega na złożeniu wniosku, do którego należy załączyć określone dokumenty wymienione w art. 61 ustawy o usługach płatniczych, czyli:
- potwierdzenie adresu siedziby;
- statut, akt założycielski albo umowę spółki;
- wykaz usług płatniczych, które przedsiębiorca zamierza świadczyć;
- program działalności program finansowy na okres przynajmniej trzyletni, z których wynika, że przedsiębiorca jest w stanie zastosować systemy, zasoby i procedury niezbędne do prawidłowego prowadzenia działalności;
- dokumenty potwierdzające posiadanie funduszy własnych w wymaganej wysokości;
- opis systemu zarządzania ryzykiem oraz kontroli wewnętrznej;
- opis bliskich powiązań między wnioskodawcą a innymi podmiotami, jeżeli taki powiązania występują;
- dane pozwalające na ustalenie osób zarządzających spółką oraz osób posiadających znaczne pakiety akcji lub udziałów;
- dokumenty i informacje pozwalające na ocenę czy wnioskodawca i osoby zarządzające dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą (np. potwierdzenie doświadczenia zawodowego, wykształcenia, niekaralności);
- dane potwierdzające na ustalenie tożsamości biegłych rewidentów oraz identyfikację firm audytorskich;
potwierdzenie zawarcia umowy OC, jeżeli wnioskodawca zamierza świadczyć określone w ustawie usługi płatnicze.
Już na pierwszy rzut oka widać, że wniosek do KNF jest bardzo rozbudowany i przygotowanie go tak, aby odpowiadał wymaganiom ustawowym, potrafi być trudne. Niestety to jeszcze nie wszystkie formalności.
W sytuacji, kiedy KIP przyjmuje środki płatnicze od swoich klientów na poczet wykonania transakcji płatniczych bezpośrednio lub za pośrednictwem innego dostawcy, jest obowiązana do ich ochrony w sposób przewidziany w art. 78 ustawy o usługach płatniczych (np. poprzez zakaz łączenia środków klienta z funduszami KIP gromadzonymi z innych tytułów). Odrębny wniosek należy złożyć, jeżeli KIP zamierza wydawać pieniądz elektroniczny.
Warto wspomnieć, że na rozpatrzenie wniosku KNF ma 3 miesiące, ale termin liczony jest od dnia złożenia kompletnego wniosku. W przypadku wezwania do usunięcia braków cała procedura ulega znacznemu wydłużeniu.
Zapewnienie odpowiednio wysokiego kapitału założycielskiego
Niezależnie od złożenia formalnego wniosku, przedsiębiorca musi wykazać, że dysponuje kapitałem założycielskim w wysokości dopasowanej do zakresu usług płatniczych, które ma zamiar świadczyć. Taki kapitał jest określony w euro, ale przelicza się go na równowartość polskiej waluty. Wynosi on przynajmniej:
- 20 tysięcy euro, jeżeli przedsiębiorca świadczy jedynie usługę przekazu pieniężnego;
- 50 tysięcy euro, jeżeli przedsiębiorca świadczy jedynie usługę inicjowania transakcji płatniczej;
- 125 tysięcy euro, jeżeli zakres świadczonych usług obejmuje wszystkie lub niektóre usługi spośród wymienionych w art. art. 3 ust. 1 pkt od 1 do 5.
Jednocześnie te fundusze nie mogą być w żaden sposób obciążone (np. pożyczką), ani pochodzić z nieujawnionych źródeł. KIP ma obowiązek utrzymywać minimalny poziom funduszy własnych, a także dopasować go do rozmiaru prowadzonej działalności i zakresu świadczonych usług pieniężnych.
Prowadzenie KIP a procedura AML/CFT
Uzyskanie statusu KIP obliguje przedsiębiorcę do wdrożenia procedur, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 tego aktu prawnego. Oznacza to m.in.:
- konieczność weryfikacji kontrahentów oraz identyfikacji beneficjentów rzeczywistych;
- wdrożenie środków bezpieczeństwa z ustawy AML;
- zgłaszanie naruszeń przepisów AML;
- implementację działań organizacyjnych zapewniających prawidłowość realizowanych obowiązków w zakresie AML;
- współpracę z Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej.
Ile kosztuje wniosek o zezwolenie na prowadzenie KIP?
Wydanie zezwolenia na świadczenie usług w charakterze KIP wymaga uiszczenia opłaty w wysokości równowartości 1250 euro (z zastosowaniem kursu średniego ogłaszanego przez NBP na dzień wydania zezwolenia).
Dodatkowo opłacie w wysokości równowartości 400 euro podlega zmiana zakresu prowadzonej działalności z wyłączeniem sytuacji, gdy polega ona wyłącznie na ograniczeniu zakresu świadczonych usług płatniczych.
Czy trzeba od razu rejestrować się jako KIP?
Uzyskanie zezwolenia KNF na prowadzenie Krajowej Instytucji Płatniczej wymaga przejścia przez złożony proces, który potrafi trwać wiele miesięcy. Co więcej do działania jako KIP niezbędne jest utrzymywanie kosztownej infrastruktury pozwalającej na realizację wymogów ustawowych.
Z tego względu część przedsiębiorców decyduje się w pierwszej kolejności zarejestrować jako Mała Instytucja Płatnicza (MIP). Jest to prostsza forma świadczenia usług płatniczych ograniczania m.in. limitami transakcji oraz geograficznym zakresem działalności. Prowadzenie działalności jako MIP można potraktować jako etap przejściowy, podczas którego przedsiębiorca oceni, czy przyjęty przez niego model biznesowy sprawdza się w praktyce.
Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP) – Kancelaria Linke Kulicki
Rozważasz ubieganie się o status KIP lub chcesz wejść na rynek jako MIP? Możemy Ci w tym pomóc! Kancelaria Linke Kulicki wspiera przedsiębiorców działających w sektorze finansów i nowych technologii. Oferujemy kompleksowe wsparcie na etapie postępowania rejestrowego przed KNF, a także w zakresie bieżącej obsługi prawnej i realizacji obowiązków ciążących na przedsiębiorcy na podstawie przepisów ustawy o usługach płatniczych oraz innych aktów prawnych.