W obliczu nieustannie zmieniających się przepisów prawa na korzystanie z usług profesjonalnego pełnomocnika decyduje się coraz więcej firm i osób fizycznych. Pomoc doświadczonego specjalisty zwiększa szansę na otrzymanie pożądanego rozstrzygnięcia, przede wszystkim zaś zabezpiecza klienta przed negatywnymi konsekwencjami działań bez znajomości przepisów i praktyki. Co warto wiedzieć o zastępstwie procesowym i prawnym?
Na czym polega zastępstwo prawne i procesowe?
Na samym wstępie warto poczynić rozróżnienie między zastępstwem prawnym a procesowym. Zastępstwo prawne polega na udzieleniu pełnomocnictwa do realizacji określonej czynności. Może nią być np. udział w negocjacjach handlowych czy reprezentowanie akcjonariusza na walnym zgromadzeniu albo założenie spółki prawa handlowego. Zastępstwo prawne ma też na celu ochronę interesów majątkowych klienta np. poprzez założenie w jego imieniu fundacji rodzinnej, trustu czy podjęcie się zarządu sukcesyjnego.
Z kolei o zastępstwie procesowym można mówić wtedy, gdy pomoc jest świadczona w związku z konkretnym postępowaniem cywilnym, karnym, gospodarczym lub administracyjnym i wiąże się z udziałem przed sądem lub organem administracji publicznej. W ramach zastępstwa procesowego pełnomocnik może realizować w toku postępowania wszelkie działania na rzecz klienta. Takim działaniem będzie np. złożenie wniosku o powołanie biegłego czy wniosku o dopuszczenie dowodu z dokumentu. Co istotne, nawet w sytuacji, kiedy sąd zobowiązał stronę postępowania do osobistego stawiennictwa, ma ona prawo korzystać ze wsparcia profesjonalnego pełnomocnika i prawa tego nie można ograniczyć.
O ile zastępstwo prawne jest fakultatywne, w określonych kategoriach spraw zastępstwo procesowe będzie obowiązkowe. Tak jest np. w sprawach karnych czy w postępowaniu przed Sądem Najwyższym. Wszelkie czynności muszą być wtedy wykonane bezpośrednio przez profesjonalnego pełnomocnika, którym będzie najczęściej adwokat lub radca prawny, nieco rzadziej zaś doradca podatkowy.
Często bywa tak, że pełnomocnictwo obejmuje zarówno zastępstwo prawne, jak i procesowe, dając pełnomocnikowi daleko idącą elastyczność działania.
Jakie działania może podjąć pełnomocnik w imieniu klienta?
Zakres czynności jakie pełnomocnik może realizować w imieniu i na rzecz mocodawcy każdorazowo powinien być wskazany w treści pełnomocnictwa. Z reguły będą to wszystkie czynności materialne i procesowe. O ile w przypadku pełnomocnictwa prawnego powinny być one wymienione wprost, przy pełnomocnictwie procesowym zwykle nie ma takiej potrzeby. Dlaczego? Jako przykład może posłużyć procedura cywilna i art. 91 k.p.c., zgodnie z którym, pełnomocnictwo obejmuje z mocy samego prawa umocowanie do:
- wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, w tym m.in. wniesienia powództwa wzajemnego;
- wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;
- udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu lub adwokatowi;
- zawarcia ugody, uznania powództwa lub zrzeczenia się roszczenia, pod warunkiem, że czynności te nie zostały wprost wyłączone w treści pełnomocnictwa;
- odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.
Jeżeli chodzi o formę, to pełnomocnictwo procesowe może być udzielone w formie pisemnej, a nawet ustnej do protokołu. W przypadku zastępstwa prawnego niezbędne może być zachowanie określonej formy oświadczenia, np. aktu notarialnego dla zbycia nieruchomości czy formy pisemnej z podpisami poświadczonymi notarialnie dla nabycia udziałów w spółce z o.o. lub przedsiębiorstwa.
W jaki sposób wybierać kancelarię prawną do współpracy?
Wybór profesjonalisty, któremu klient powierzy zastępstwo prawne lub procesowe, nie jest prostym zadaniem. Z pewnością jednak cena nie jest jedynym kryterium, którym powinien kierować się potencjalny klient. Co jeszcze ma istotne znaczenie?
Doświadczenie w zajmowaniu się sprawami określonego typu – dotyczy to zwłaszcza branż, które są mocno uregulowane przez przepisy prawa, np. produkcja żywności lub leków, jak i tych, gdzie duże znaczenie mają umowy nienazwane i zwyczaje handlowe, np. logistyka czy sektor IT lub też brakuje jednoznacznych interpretacji i wytycznych, jak
- prawo nowych technologii;
- umiejętność wypracowania indywidualnie dopasowanej strategii prawnej lub procesowej;
- doświadczenie zespołu oraz dbałość o zwiększanie kwalifikacji zawodowych.
Podobnie jak w wielu innych dziedzinach, także w branży prawniczej coraz więcej kancelarii specjalizuje się w określonych dziedzinach prawa. Dlatego są w stanie świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Od świadomego wyboru może zależeć sukces lub porażka w sprawie!
Dlaczego tak ważna jest współpraca pełnomocnika z klientem?
Często wśród osób zarządzających w firmach panuje przekonanie, że wystarczy zlecić zajęcie się określoną sprawą kancelarii prawnej, a następnie można zapomnieć o problemie.
Z reguły wygląda to (a przynajmniej powinno wyglądać) inaczej, a prawnik najczęściej nie podejmuje działań bez konsultacji z mocodawcą. Kluczem do sukcesu jest bowiem sprawna i ścisła współpraca na linii klient-pełnomocnik. Oczywiście to radca prawny lub adwokat znają przepisy prawa, poglądy doktryny czy orzecznictwo. To jednak klient najlepiej rozumie specyfikę swojego biznesu, wie jak wyglądają poszczególne procesy i na jakich warunkach współpracuje z podwykonawcami.
Do efektywnego świadczenia pomocy prawnej niezbędne jest przekazanie pełnomocnikowi nie tylko podpisanego pełnomocnictwa, ale przede wszystkim informacji oraz dokumentów niezbędnych w danej sprawie. Zadaniem prawnika jest analiza tych danych i zaproponowanie rozwiązań danego problemu ze wskazaniem ich zalet oraz wad i ryzyk. Na podstawie wskazówek i wytycznych otrzymanych od pełnomocnika to klient ostatecznie podejmuje decyzję o pożądanym kierunku działań.
Ile kosztuje zastępstwo procesowe?
Obowiązujące przepisy jedynie w niewielkim stopniu regulują kwestię kosztów zastępstwa procesowego, ograniczając się do minimalnych stawek mających znaczenie dla pełnomocników świadczących pomoc prawną z urzędu oraz wysokości wynagrodzenia od strony przegrywającej spór cywilny.
W praktyce oznacza to, że cena zastępstwa zawsze jest ustalana w sposób indywidualny na podstawie umownych ustaleń stron i może zależeć od wielu kryteriów, jak chociażby:
- stopień skomplikowania sprawy;
- wartość przedmiotu sporu;
- doświadczenie profesjonalnego pełnomocnika i jego zespołu;
- region w jakim pomoc prawna jest świadczona.
Strony mogą ustalić wynagrodzenie za świadczenie pomocy prawnej w zasadzie w sposób dowolny, dlatego nawet ta sama usługa w różnych kancelariach może mieć inną cenę.
Czy profesjonalny pełnomocnik może zagwarantować wygraną w sporze lub sprawie sądowej?
Warto zaznaczyć, że skorzystanie z zastępstwa prawnego lub procesowego nie jest gwarantem sukcesu w sprawie. Stanowi jednak dla klienta zapewnienie, że korzysta on z usług profesjonalisty, który dysponuje niezbędną wiedzą i doświadczeniem w zakresie podejmowanych działań. Niemniej jednak świadczenie pomoc prawnej polega na stworzeniu stosunku prawnego opartego o staranne działanie i wzajemne zaufanie, a nie zobowiązanie się do osiągnięcia określonego rezultatu.
Kiedy pełnomocnik może udzielić dalszego pełnomocnictwa?
Obowiązujące przepisy umożliwiają pełnomocnikowi na ustanowienie substytuta, czyli udzielenie dalszego pełnomocnictwa innemu profesjonaliście. Istnieje możliwość wykluczenia takiego rozwiązania, ale najlepiej będzie, jeżeli strony stosunku prawnego wskażą to wprost w treści pełnomocnictwa.
Samodzielne zajmowanie się kwestiami prawnymi bez odpowiedniego wykształcenia oraz doświadczenia i przygotowania jest niezwykle trudne. Wynika to z faktu, że środowisko prawne w którym wszyscy funkcjonujemy nieustannie się zmienia i rozszerza. Nie chodzi przy tym jedynie o nowelizacje obowiązujących przepisów czy też zupełnie nowe normy, ale także linie orzecznicze, poglądy doktryny czy interpretacje organów władzy publicznej.
Zastępstwo prawne i procesowe – Kancelaria Linke Kulicki
Kancelaria Linke Kulicki oferuje profesjonalne zastępstwo prawne i procesowe. Gwarantujemy wysoki standard świadczonych usług, doskonałe przygotowanie merytoryczne oraz nieustanny rozwój umiejętności, które zapewniają naszym klientom bezpieczeństwo i stabilność. Specjalizujemy się m.in. w zakresie obsługi prawnej branży IT oraz prawie nowych technologii, prawie spółek, obsłudze startupów, obsłudze prawnej funduszy Venture Capital oraz organizacji pozarządowych.