Bardzo często jako prawnicy dostajemy pytania o odpowiedzialność wspólników spółki z o.o. Odpowiedzialność tą można analizować w różnych wymiarach. Jednak najczęstsze pytanie brzmi: czy jako wspólnik odpowiadam za długi spółki? Często przy zakładaniu czy prowadzeniu spółki z o.o. wspólnicy martwią się czy mogą odpowiadać, za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę.
Odpowiedzialność wspólnika za długi spółki z o.o.
Kodeks spółek handlowych nie przewiduje obszernych przepisów w tym zakresie. W zasadzie znaleźć w nim można tylko jeden przepis. Zgodnie z art. 151 § 4 Kodeksu spółek handlowych wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Można powiedzieć, że o ile wspólnik nie dokonał zabezpieczenia (np. w formie poręczenia) jakiegoś zobowiązania spółki to jego odpowiedzialność jest wyłączona. W tym kontekście wspólnik ponosi jedynie ryzyko utraty wkładu, który został wniesiony do spółki. Nie ponosi on natomiast odpowiedzialności osobistej tj. majątkiem osobistym.
Odpowiedzialność wspólnika będącego jednocześnie członkiem zarządu
Najczęstszą sytuacją w spółkach z o.o. jest pełnienie przez wspólnika danej spółki także funkcji członka zarządu. W takim wypadku osoba ta, nie ponosi co prawda odpowiedzialności za zobowiązania (długi) spółki jako wspólnik, to ponosi je jako członek zarządu.
Artykuł 159 § 3 KH (art. 151 § 4 KSH) nie wyłącza przewidzianej w art. 298 § 1 KH (art. 299 § 1 KSH) odpowiedzialności w stosunku do członków zarządu będących zarazem wspólnikami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2003 r. IV CKN 1779/00).
Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opisana jest w art. 299 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nim:
§ 1. Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
§ 2. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.