Polska Klasyfikacja Działalności, czyli PKD, to ustrukturyzowany system oznaczeń pozwalających na maksymalnie precyzyjne zidentyfikowanie rodzaju działalności gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorcę. Jest wykorzystywana do celów statystycznych, ale także w procesie zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej – na potrzeby określenia profilu działalności firmy.
Czym właściwie jest PKD?
Od 1 stycznia 2008 obowiązuje PKD 2007 wprowadzone na mocy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności, które dostosowało polską statystykę do standardów światowych wyznaczonych przez ONZ.
Każdy kod PKD pozwala na identyfikację działalności na pięciu poziomach:
- poziom pierwszy – sekcja – oznaczona jednoliterowym symbolem dzieli ogólną zbiorowość na 21 grupowań działalności odzwierciedlających podział pracy;
- poziom drugi – dział – oznaczony dwucyfrowym kodem numerycznym dzieli ogólną zbiorowość na 88 grupowań rodzajów działalności, które uwzględniają stopień prawdopodobieństwa i powiązania występujące w gospodarce narodowej;
- poziom trzeci – grupa – oznaczona przez trzycyfrowy kod numeryczny obejmujący 272 grupowania działalności uwzględniające proces produkcyjny, przeznaczenie produkcji, charakter usługi lub charakter odbiorców danej usługi;
- poziom czwarty – klasa – obejmuje czterocyfrowy kod numeryczny wyodrębniający 615 grupowań uwzględniających specjalizację procesu produkcyjnego lub usługowego;
- poziom piąty – podklasa – obejmuje pięciocyfrowy kod alfanumeryczny i 654 grupowania. Odzwierciedla procesy charakterystyczne dla polskiej gospodarki.
Przykładem kodu PKD może być np. 62.01.Z, czyli działalność związana z oprogramowaniem lub 45.32.Z dla detalicznego handlu częściami i akcesoriami samochodowymi z wyłączeniem motocykli.
Kto i kiedy ma obowiązek wyboru PKD?
Wskazanie PKD odzwierciedlającego rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej to obowiązek każdego przedsiębiorcy, niezależnie od wybranej formy organizacyjno-prawnej. Muszą wytypować go zarówno przedsiębiorcy indywidualni rejestrowani w CEIDG, jak i spółki prawa handlowego oraz inne podmioty, które zostaną wpisane do KRS.
Wyboru kodu PKD dokonuje się już na etapie wypełniania formularza rejestracyjnego, ale zawsze istnieje możliwość jego zmiany poprzez dodanie nowych oznaczeń lub wykreślenie tych już nieaktualnych. Na podstawie wskazanych PKD urząd statystyczny nadaje wnioskodawcy numer REGON.
Indywidualny przedsiębiorca ma obowiązek podać jeden PKD dla działalności wiodącej, czyli takiej, z którą wiąże największy udział w przychodach. Dodatkowo może podać dowolną ilość pobocznych kodów PKD, które stanowią uboczny przedmiot jego działalności.
W przypadku spółek prawa handlowego sumaryczna liczba kodów PKD nie może być większa niż 10, czy czym jeden z nich zawsze będzie pełnił rolę wiodącą.
W razie wątpliwości w doborze odpowiedniego PKD przedsiębiorca może skorzystać z rządowej wyszukiwarki albo wystąpić o wydanie interpretacji przez Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. Taka pomoc jest bezpłatna.
Czy można zmienić PKD?
Zmiana PKD jest możliwa w każdym momencie. W przypadku indywidualnych przedsiębiorców dokonuje się jej poprzez złożenie odpowiednio wypełnionego formularza CEIDG-1 w terminie 7 dni od dnia zmiany. W przypadku spółek procedura jest nieco bardziej skomplikowana, ponieważ zależy od zakresu dokonywanej zmiany.
W umowie lub statucie spółki nie ma potrzeby wskazywania konkretnych kodów PKD, wystarczy, że wspólnicy opiszą dokładnie, jakie zadania będzie realizował nowo założony podmiot. Jeśli zmiana oznaczeń PKD mieści się w dotychczasowej działalności gospodarczej (czyli np. zmienia się wyłącznie klasa lub podklasa, ale wyższe grupy oznaczeń pozostają te same), umowy spółki nie trzeba zmieniać. Taka konieczność pojawi się jednak w sytuacji, kiedy spółka całkowicie zmienia branżę w której oferuje swoje towary lub usługi albo działalność do tej pory uboczna stanie się działalnością wiodącą. Zmianę do KRS należy zgłosić w terminie 7 dnia od dnia powzięcia uchwały w przedmiocie zmiany umowy spółki, korzystając z systemu PRS.
Jakie PKD powinien wybrać sklep internetowy?
Kody PKD dla sklepu internetowego powinny być skorelowane z jego asortymentem i zakresem oferowanych usług. Najbardziej ogólne oznaczenie to 47.91.Z, czyli sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub internet.
Zgodnie z wytycznymi ten kod obejmuje sytuacje, kiedy klient dokonuje wyboru towaru w oparciu o ogłoszenia, katalogi, informacje dostarczone na stronie internetowej, modele albo inny środek reklamy i składa swoje zamówienie za pośrednictwem poczty, telefonu lub przez internet. Dla sklepów internetowych istotne znaczenie ma to, że kod 47.91.Z obejmuje:
- każdy rodzaj towarów z wyłączeniem części i akcesoriów do samochodów osobowych i motocykli oraz samych pojazdów;
- zarówno fizyczne dostarczenie towaru, jak i jego pobranie z sieci;
- sprzedaż prowadzoną w trybie klasycznym oraz poprzez aukcje internetowe lub różnego rodzaju marketplace (np. Amazon lub Allegro).
Poza kodem wskazującym na działalność główną należy wskazać też odpowiednie kody dla działalności ubocznej, które odzwierciedlają asortyment sklepu. Może być to np.:
- 47.43.Z dla sprzętu audiowizualnego;
- 47.54.Z dla sprzętu AGD;
- 47.61.Z oraz 47.62.Z dla książek, gazet i czasopism;
- 47.65.Z dla gier i zabawek.
Zwłaszcza w przypadku sklepów ze zróżnicowanym asortymentem może się okazać, że lista PKD będzie dosyć długa.
Co grozi za prowadzenie działalności gospodarczej poza ramami PKD?
Prowadzenie biznesu w zakresie, jaki nie został ujęty w kodach PKD, rodzi ryzyko odpowiedzialności na gruncie kodeksu wykroczeń. Zgodnie z art. 601 tej ustawy karze grzywny albo ograniczeniu wolności podlega ten, kto nie dopełnia obowiązku zgłaszania do ewidencji działalności gospodarczej zmian objętych wpisem.
Często przedsiębiorcy – w obawie przed potencjalną odpowiedzialnością – usiłują wpisywać do właściwego rejestru kody PKD „na zapas” licząc, że działalność rozwinie się na tyle, że dodatkowe oznaczenia kiedyś się przydadzą. Choć takie działanie nie pociąga za sobą ryzyka kary, jest po prostu nieuzasadnione, ponieważ kody można zmienić w każdej chwili korzystając z odpowiednich formularzy online.
Czy w takim razie PKD powinno być określane minimalistycznie? Zdecydowanie nie! Warto na swoją działalność spojrzeć w sposób holistyczny. Firma, która zajmuje się np. organizowaniem i sprzedażą webinarów w zakresu nauki programowania powinna zwrócić uwagę na kody odnoszące się m.in. do tworzenia nagrań wideo (59.11.Z), działalności wspomagającej edukację (85.60.Z) czy tworzenia nagrań dźwiękowych i muzycznych (59.20.Z). Niekiedy ustalenie właściwego zestawu kodów PKD bywa skomplikowanym i żmudnym zajęciem, zwłaszcza w przypadku świadczenia mniej oczywistych usług wykorzystujących nowe technologie.
E-commerce – Kancelaria Linke Kulicki
Obsługa prawna sklepów internetowych zlecona doświadczonej w tym zakresie kancelarii jest dzisiaj koniecznością. Tylko dobry prawnik e-commerce jest w stanie skutecznie zadbać o Twoje interesy, mając na uwadze nie tylko obowiązujące przepisy, ale też rozwój biznesu. Kompleksowa obsługa prawna e-commerce i sklepów internetowych to jeden z obszarów działania Kancelarii Linke Kulicki.