Łukasz Kulicki
RADCA PRAWNY | PARTNER
Radca prawny, Partner w Kancelarii Linke Kulicki specjalizującej się w obsłudze prawnej firm z sektora IT, nowych technologii i branży internetowej, a także podmiotów przechodzących transformację cyfrową. Specjalizuje się w negocjowaniu umów IT, w szczególności umów wdrożeniowych, umów na usługi IT (w tym chmurowych) i umów body leasingowych. Zajmuje się także doradztwem prawnym z zakresu ochrony danych osobowych (RODO), prawa e-commerce i własności intelektualnej.
Opublikowano:
Wielu by się z tym kłóciło ale dane osobowe są jednym z najcenniejszych zasobów w obecnych gospodarkach i firmach. Jednocześnie są one narażone na różnorodne zagrożenia. Wystarczy chwila nieuwagi, błąd systemu czy celowe działanie osoby nieuprawnionej, by wrażliwe informacje wyciekły, zostały zmienione lub bezpowrotnie utracone. Takie zdarzenia nie tylko naruszają nasze prawo do prywatności, ale mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla osób, których dane dotyczą, jak i dla podmiotów odpowiedzialnych za ich ochronę. Ale kiedy w ogóle możemy mówić, że doszło do naruszenia ochrony danych osobowych?
Co uznaje się za naruszenie RODO?
W języku potocznym utarło się, że incydent związany z ochroną danych osobowych to tzw. wyciek. Ważne jest jednak to, że nie tylko wyciek danych osobowych może stanowić naruszenie RODO. Zgodnie z art. 4 pkt 12 RODO naruszenie ochrony danych osobowych oznacza naruszenie bezpieczeństwa prowadzące do przypadkowego lub niezgodnego z prawem zniszczenia, utracenia, zmodyfikowania, nieuprawnionego ujawnienia lub nieuprawnionego dostępu do danych osobowych przesyłanych, przechowywanych lub w inny sposób przetwarzanych.
Podział naruszeń RODO
Znając już definicję naruszenia ochrony danych osobowych możemy przejść do kategoryzacji tych naruszeń. Wyróżnia się trzy główne naruszenia:
- naruszenie poufności – chodzi o nieuprawnione lub przypadkowe ujawnienie lub udostępnienie danych osobowych,
- naruszenie integralności – czyli nieuprawniona lub przypadkowa modyfikacja danych osobowych,
- naruszenie dostępności – sytuacja, w której dochodzi do przypadkowej lub nieuprawnionej utraty dostępu do danych.
Sprawdź również: Audyt zgodności z RODO – jak go przeprowadzić?
Jakie są konsekwencje naruszenia RODO?
Każde naruszenie bezpieczeństwa danych osobowych może nieść za sobą poważne konsekwencje dla osób, których te dane dotyczą. Skutki takich incydentów mogą być bardzo rozległe – od utraty prywatności i kontroli nad własnymi informacjami, przez straty finansowe, aż po problemy związane z reputacją czy tożsamością. W niektórych przypadkach konsekwencje mogą dotykać również sfery zawodowej, gdy naruszone zostają dane chronione tajemnicą służbową.
Ze względu na wagę takich zdarzeń, przepisy nakładają na administratorów danych szczególne obowiązki. Kluczowym z nich jest niezwłoczne powiadomienie odpowiedniego organu nadzorczego o zaistniałym naruszeniu. Administrator ma na to maksymalnie 72 godziny od momentu wykrycia incydentu. Odstąpienie od tego obowiązku jest możliwe tylko wtedy, gdy można jednoznacznie wykazać, że naruszenie nie stwarza realnego zagrożenia dla praw i wolności osób, których dane zostały naruszone.
W sytuacjach, gdy dotrzymanie 72-godzinnego terminu nie jest możliwe, administrator danych osobowych powinien wyjaśnić przyczyny opóźnienia i sukcesywnie przekazywać dostępne informacje o naruszeniu.
Jak postępować w przypadku naruszenia ochrony danych?
W przypadku poważnych naruszeń danych osobowych, które mogą znacząco wpłynąć na prawa i wolności osób, których te dane dotyczą, administrator ma dodatkowy obowiązek informacyjny. Musi on niezwłocznie zawiadomić poszkodowane osoby o zaistniałej sytuacji, aby mogły one podjąć kroki chroniące ich interesy.
Komunikacja z osobami dotkniętymi naruszeniem powinna być jasna i konkretna. Należy przedstawić im charakter naruszenia oraz wskazać praktyczne zalecenia, jak mogą zabezpieczyć się przed negatywnymi konsekwencjami incydentu. Tempo przekazywania tych informacji powinno być dostosowane do okoliczności – w sytuacjach wysokiego ryzyka natychmiastowych szkód powiadomienie musi nastąpić bezzwłocznie.
Cały proces informowania powinien przebiegać w sposób skoordynowany, uwzględniający wytyczne organu nadzorczego oraz innych właściwych instytucji. W niektórych przypadkach, gdy priorytetem jest wdrożenie środków zapobiegających podobnym incydentom w przyszłości, dopuszczalne jest pewne opóźnienie w przekazaniu informacji zainteresowanym osobom.
Naruszenie ochrony danych osobowych to znacznie więcej niż tylko głośne w mediach wycieki informacji. To złożone zjawisko, które może przybierać różne formy – od naruszenia poufności, przez utratę integralności, aż po problemy z dostępnością danych. W dzisiejszym świecie skuteczna ochrona danych osobowych wymaga nie tylko znajomości przepisów, ale przede wszystkim świadomości zagrożeń i umiejętności szybkiego reagowania na incydenty.
Kluczowa jest tu rola administratora danych, który musi wykazać się nie tylko czujnością w wykrywaniu naruszeń, ale także odpowiedzialnością w informowaniu zarówno organów nadzorczych, jak i osób poszkodowanych. Tylko takie kompleksowe podejście do ochrony danych osobowych pozwala minimalizować ryzyko wystąpienia naruszeń i skutecznie chronić prawa oraz wolności osób, których dane są przetwarzane.
Kancelaria Linke Kulicki to kancelaria prawna, która od lat zajmuje się wspieraniem Klientów w sferze ochrony danych osobowych. Nasze działania koncentrują się na różnych płaszczyznach, co daje nam możliwość zapewniania kompleksowej pomocy dla firm. Rzetelnie sprawdzamy wszystkie kwestie, dzięki czemu jesteśmy w stanie wykazać ewentualne braki w zakresie ochrony danych osobowych i zaproponować skuteczne zmiany gwarantujące bezpieczeństwo. Nasza aktywność koncentruje się także na reprezentowaniu Klientów przed Prezesem Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz w postępowaniach sądowych z zakresu ochrony danych osobowych.