Łukasz Kulicki
RADCA PRAWNY | PARTNER
Radca prawny, Partner w Kancelarii Linke Kulicki specjalizującej się w obsłudze prawnej firm z sektora IT, nowych technologii i branży internetowej, a także podmiotów przechodzących transformację cyfrową. Specjalizuje się w negocjowaniu umów IT, w szczególności umów wdrożeniowych, umów na usługi IT (w tym chmurowych) i umów body leasingowych. Zajmuje się także doradztwem prawnym z zakresu ochrony danych osobowych (RODO), prawa e-commerce i własności intelektualnej.
Opublikowano:
Podmiot leczniczy może być prowadzony praktycznie przez każdego przedsiębiorcę i stanowi jedną z form świadczenia usług medycznych. Nie wystarczy jednak samo przygotowanie umowy lub statutu dla spółki. Ustawodawca wymaga, aby każdy podmiot leczniczy opracował i wdrożył regulamin organizacyjny. Co to za dokument i jakie informacje powinny się w nim znaleźć?
Kto musi przygotować regulamin organizacyjny?
Ustawa o działalności leczniczej w art. 24 wprowadza konieczność opracowania regulaminu organizacyjnego przez każdy podmiot wykonujący działalność leczniczą. Nie ma przy tym znaczenia jaką formę organizacyjnoprawną wybrał przedsiębiorca. Regulamin przygotowują zarówno podmioty lecznicze działające w formie JDG, spółki cywilnej, jak i spółek prawa handlowego niezależnie od skali prowadzonej działalności gospodarczej.
Z obowiązku przygotowania regulaminu są zwolnieni jedynie przedstawiciele zawodów medycznych (lekarz, lekarz dentysta i pielęgniarka), jeżeli wykonują indywidualną praktykę medyczną wyłącznie w innym podmiocie leczniczym na podstawie zawartej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.
Za przygotowanie regulaminu odpowiada kierownik podmiotu leczniczego, czyli osoba lub organ uprawniony do kierowania podmiotem i reprezentowania go na zewnątrz. W przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych będzie to po prostu przedsiębiorca, w spółkach kapitałowych – zarząd, w osobowych zaś, wspólnicy stosownie do zasad prowadzenia spraw i reprezentacji podmiotu. Zwłaszcza w spółkach niezbędne będzie podjęcie stosownej uchwały spełniającej wymagania umowy lub statutu.
Sprawdź również: RODO w placówce medycznej – o czym musisz pamiętać?
Jakie element powinny znaleźć się w regulaminie organizacyjnym podmiotu leczniczego?
Przepisy ustawy o działalności leczniczej określają minimalne wymagania regulaminu podmiotu leczniczego. W praktyce więc konieczne będzie przygotowanie takiego dokumentu z zachowaniem specyfiki realizowanych świadczeń zdrowotnych, a także struktury danego podmiotu. Nie ma tutaj jednego, sztampowego rozwiązania, dlatego opracowanie regulaminu warto zlecić kancelarii prawnej, która obsługuje podmioty z branży Healthcare.
Postanowienia ogólne regulaminu organizacyjnego podmiotu leczniczego
W pierwszej sekcji najlepiej umieścić nazwę oraz dokładne oznaczenie podmiotu leczniczego wraz ze wskazaniem organu rejestrowego. Dobrą praktyką jest podanie do wiadomości odbiorców podstaw prawnych na jakich działa podmiot leczniczy. Przede wszystkim będzie to:
- ustawa o działalności leczniczej, ustawa o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz inne przepisy prawa powszechnego;
- wpisu do rejestru RPWDL;
- regulamin organizacyjny.
Cele i zadania podmiotu leczniczego
W sekcji celi i zadań należy wskazać, czym dokładnie zajmuje się podmiot leczniczy. Mogą to być np.:
- świadczenia ambulatoryjne specjalistyczne;
- pozostała opieka ambulatoryjna;
- pobieranie i magazynowanie krwi;
- leczenie w ramach podstawowej opieki zdrowotnej;
- opieka nad pacjentami w podeszłym wieku;
- badania laboratoryjne;
- diagnostyka obrazowa (jak USG, RTG, RM).
Struktura organizacyjna podmiotu leczniczego
Jednostką organizacyjną w podmiocie leczniczym jest sama spółka lub przedsiębiorca. W jego skład zwykle wchodzi wiele komórek organizacyjnych, jak punkt pobrań materiałów do badań i poszczególne poradnie. Poszczególne komórki powinny ze sobą współpracować tak, aby zapewniać efektywną obsługę pacjentów. Ich pracami, podobnie jak pracami jednostki, kieruje kierownik podmiotu leczniczego.
Regulamin powinien dokładnie opisywać kompetencje kierownika oraz przewidywać prawo do powoływania zastępców.
Sprawdź również: Reklama podmiotu leczniczego – czy jest legalna w Polsce?
Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych
Wiele podmiotów wymienia konkretne specjalizacje, jak okulistyka, endokrynologia, kardiologia czy medycyna estetyczna. Warto taki opis przygotować perspektywicznie, z uwzględnieniem planów rozwoju placówki.
Ważne jest, aby zakres świadczeń wymienić w sposób wyczerpujący, aby nie okazało się, że podmiot leczniczy wykonuje działalność o której nie wspomina. Jeśli chodzi o zadania, to można określić je w sposób opisowy poprzez wskazanie, że przedsiębiorca zajmuje się np. udzielaniem indywidualnych porad i konsultacji, orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia (w tym w sprawie zdolności do pracy) oraz bierze udział w pracach badawczo-rozwojowych lub naukowych.
W tym miejscu warto wskazać też zakres obowiązków w ramach sprawowania poszczególnych stanowisk. W przypadku lekarza może być to np. orzekanie i opiniowanie o stanie zdrowia pacjenta, monitorowanie jego stanu zdrowia, a także wystawianie opinii, zaświadczeń i recept, kierowanie pacjentów na dodatkowe badania specjalistyczne oraz prowadzenie dokumentacji.
Miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych
Miejscem udzielania świadczeń będzie zakład leczniczy (nie musi on pokrywać się z siedzibą spółki). W przypadku świadczenia pomocy zdalnie za miejsce udzielania świadczeń uważa się miejsce przebywania osób wykonujących zawód medyczny.
Przebieg procesu udzielania świadczeń zdrowotnych
Zasady udzielania świadczeń zdrowotnych najczęściej określa odrębny regulamin. Mogą być one udzielane odpłatnie, zgodnie z cennikiem, oraz nieodpłatnie w przypadku stanu zagrożenia życia lub zdrowia. Podmiot może mieć też podpisaną umowę z NFZ na świadczenie usług refundowanych.
W tej sekcji dobrze jest wskazać sposoby rejestracji pacjentów (np. osobiście, telefonicznie, online) oraz dni i godziny świadczenia usług. Jeżeli usługa jest świadczona zdalnie, konieczne jest uchwalenie regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną.
W przypadku świadczenia usług odpłatnie należy przygotować cennik, a także wyszczególnić akceptowane formy płatności, jak np. gotówka, karta płatnicza, BLIK, przedpłaty czy system ratalny.
Warunki współdziałania z innymi podmiotami leczniczymi
Jeżeli przewiduje się możliwość współpracy kilku podmiotów leczniczych, należy zadbać o należytą ochronę danych pacjentów. Powinny być one udostępniane wyłącznie na podstawie umowy o współpracę między podmiotami leczniczymi oraz w zakresie niezbędnym dla zapewnienia ciągłości udzielania świadczeń i z poszanowaniem praw pacjenta.
Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej
Podmiot leczniczy powinien opracować procedurę sporządzania, przechowywania oraz udostępniania dokumentacji. Odpowiada on za poufność oraz integralność danych. Jeżeli za udostępnienie pobiera opłaty, powinien to robić w zgodzie z obowiązującym cennikiem. Dokumenty wymagające zgody pacjenta należy archiwizować tak, aby dało się je łatwo odnaleźć (np. zgoda na zabieg).
Część regulaminów zawiera szczegółowe informacje na temat tego, co powinno znaleźć się w każdym wpisie z wizyty. Często bywa też tak, że część dokumentacji (np. pracowniczą, archiwalną) przechowuje zewnętrzny podmiot. Niezbędne jest wtedy zawarcie odpowiednich umów, w tym o powierzenie przetwarzania danych osobowych.
To oczywiście nie wszystkie elementy, jakie powinny znaleźć się w regulaminie podmiotu leczniczego. W placówkach stosujących monitoring należy poinformować o tym fakcie osoby odwiedzające klinikę. Dodatkowo regulamin jest dobrym miejscem dla przekazania informacji o prawach pacjenta, np. prawie do informacji czy udzielenia zgody na badanie lub inne świadczenie zdrowotne.
Rozpoczęcie działalności przez podmiot leczniczy wymaga opracowania ogromnej ilości dokumentacji – od umowy lub statutu spółki, przez regulamin, aż po RODO i procedury przestrzegania praw pacjenta. Kancelaria Linke Kulicki zajmuje się obsługą podmiotów medycznych oferując kompleksowe wsparcie na każdym etapie. Skoordynujemy tworzenie podmiotu leczniczego, przygotujemy niezbędne dokumenty i wnioski oraz zajmiemy się bieżącą obsługą przedsiębiorstwa.